Hạt vi nhựa, những mảnh nhựa nhỏ hơn 5 mm, hiện diện trong thực phẩm, nước uống và nhiều vật dụng hàng ngày. Chúng cũng được tìm thấy trong chai nước nhựa, đặc biệt là loại dùng một lần vốn kém bền. Nghiên cứu cho thấy trong một số điều kiện nhất định như tiếp xúc với nhiệt và tia cực tím (UV), những chai này có thể giải phóng hạt vi nhựa, hóa chất và kim loại vào nước.
Ảnh minh hoạ: Internet.
Chai nhựa dùng một lần thường được làm từ polyethylene terephthalate (PET), một loại nhựa mỏng. Dù trông rắn chắc, cấu trúc của nhựa lại tương tự “một mạng lưới rối rắm”, cho phép các phân tử bị mắc kẹt, bao gồm cả hóa chất, từ từ khuếch tán ra ngoài theo thời gian. Quá trình này sẽ được đẩy nhanh bởi nhiệt độ và tia UV. Một nghiên cứu năm 2023 đã chứng minh rằng khi các loại nhựa phổ biến được xử lý ở 37 độ C và chiếu tia UV, chúng đã giải phóng ra các hạt vi nhựa và hạt nano nhựa. Ngược lại, các mẫu đối chứng được giữ ở 4,4 độ C trong bóng tối lại giải phóng rất ít hoặc không có hạt nào.
Tiến sĩ Jaime Ross, một chuyên gia về khoa học thần kinh, cho biết: “Rủi ro từ một lần tiếp xúc có lẽ thấp, nhưng tôi sẽ thận trọng với việc phơi nhiễm lặp đi lặp lại hoặc mãn tính”. Bà cũng cảnh báo rằng nhiệt độ trong xe không chỉ làm tăng nguy cơ rò rỉ vi nhựa mà còn tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển trong nước đã mở nắp.
Các hạt vi nhựa, đặc biệt là hạt nano nhựa siêu nhỏ, có thể xâm nhập vào nhiều cơ quan nội tạng như gan, thận, não, tim, thậm chí đi vào tế bào máu và sữa mẹ. Ngoài ra, nhựa còn chứa các hóa chất như phenol và phthalates, vốn có liên quan các vấn đề sức khỏe sinh sản và phát triển thần kinh. Tuy nhiên, giới chuyên môn thừa nhận rằng tác động đầy đủ của chúng đối với sức khỏe con người vẫn chưa được hiểu rõ và cần nhiều nghiên cứu hơn nữa.
Hạt vi nhựa có thể tồn tại trong những vật dụng bằng nhựa. Ảnh: Lifestraw
Mặc dù Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) có quy định về an toàn nước đóng chai, và ngành công nghiệp này cho rằng các kết luận về rủi ro sức khỏe là vô căn cứ, nhiều chuyên gia vẫn khuyến nghị các biện pháp phòng ngừa.
Để hạn chế phơi nhiễm, bạn nên ưu tiên sử dụng chai thủy tinh hoặc thép không gỉ. Các loại chai nhựa tái sử dụng, dù bền hơn, vẫn có những vấn đề tương tự nhựa dùng một lần.
Khi buộc phải để chai nước nhựa trong xe, hãy bảo quản chúng trong thùng giữ lạnh hoặc che chắn khỏi ánh nắng trực tiếp bằng cách đặt dưới ghế, trong cốp xe hoặc phủ chăn lên. Bạn cũng nên thường xuyên thay mới các chai nhựa này. Những biện pháp phòng ngừa tương tự cũng áp dụng cho hộp đựng thực phẩm bằng nhựa, vì chúng cũng có thể giải phóng hóa chất vào thức ăn khi bị nóng. Thậm chí, ngày hết hạn trên bao bì của một số sản phẩm không phải dành cho thực phẩm bên trong, mà là cho chính bao bì nhựa sẽ bắt đầu phân hủy theo thời gian.
Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh rằng dù có những rủi ro tiềm ẩn, việc uống nước từ chai nhựa trong xe nóng khi cần thiết vẫn tốt hơn là không uống. Phó giáo sư Christopher Hine từ Cleveland Clinic khẳng định: “Sự nguy hiểm của việc mất nước còn tồi tệ hơn nhiều so với nguy cơ phơi nhiễm vi nhựa”.
